Gıda Alerjileri

 

Gıda alerjileri, kedi ve köpeklerde tüketilen gıdaya karşı gelişen anormal reaksiyonlardır.Tüketilen gıdadaki proteinler kedi ve köpeklerin vücudunda yabancı madde gibi algılanarak reaksiyon oluşumuna neden olur.Bu yan etkiler ani başlayan kızarıklıklar,şişkinlikler,kaşıntı, kusma ve ishal gibi sindirim sistemi problemleri,tekrar eden kulak enfeksiyonları, tüy kalitesinde bozulmalar ve tüy kayıplarında artış, hapşırık ve öksürük gibi solunum sistemi problemleri olarak özetlenebilir.

Şiddetli görülen gıda alerjileri, alerjenin tüketilmesinden kısa bir süre sonra ortaya çıkabileceği gibi aynı mamayı uzun süre tüketen ve sorun yaşamayan hayvanlarda da zaman içerisinde alerji gelişme şikayetleri ortaya çıkabilmektedir.

Gıda kaynaklı olan alerjilerde, kedi ve köpeklerde alerji oluşumuna en sık sebep olan gıdalar arasında dana eti, yumurta, süt ürünleri, tavuk ve balıklar sayılabilir. Alerjiler bireysel olarak değiştiğinden herhangi bir gıdanın alerji yapması da mümkündür.

Ortaya çıkan alerjilerin sebebini bulmaksa her zaman kolay olmayabilir. Evcil hayvanımızda kaşıntı, kızarıklık, tüy kalitesinde kötüleşme, sindirim sistemi problemleri başlıyorsa tükettikleri mamaları ile birlikte mama dışında verilen ek gıdalar, ilaçlar ve çevresel etkenler de değerlendirilmelidir.

Mevsim geçişlerinde görülebilen ve genellikle ilkbahar yaz aylarında sorunlara yol açabilen polenler, pire gibi parazit enfeksiyonları en sık rastlanan ve hayvanlarda alerjiye sebebiyet verebilecek etkenlere örnek verilebilir.

Alerji nasıl oluşur?

1)Köpeğin tükettiği gıda, vücutları tarafından yabancı madde olarak algılanır ve bağışıklık sisteminin uyarılması ile Immunoglobulin E (IgE)denilen antikorların salgılanmasına yol açar.

2) Vücut tarafından tanınan ve hassasiyet yaratan gıda, tekrar alındığında bazofil ve mast hücreleri üzerindeki Ig E tarafından bağlanırlar.

3) Mast hücreleri ve bazofil tarafından histamin adı verilen kimyasal salgılanır. Bu kimyasal salınım sebebi ile etkilenen bölgedeki damarlarda genişleme meydana gelir.

4) Bu etkiler sonucunda hayvanların vücudunda kaşıntı, kızarıklık, kusma,ishal,hapşırık gibi semptomlar başlar.

5) Alerjiye sebep olan gıda alınmaya devam edilirse, etkilenen bölgelerde kronik değişimler meydana gelir.

Gıda Alerjilerinin Sebepleri

Gıda alerjileri birden çok sebeple ortaya çıkabilmektedir.Bunları özetlemek gerekirse şu şekilde sıralayabiliriz;

1) Bağışıklık sisteminin aşırı uyarılması sebebiyle ortaya çıkan gıda hipersensitiviteleri

2) Doğuştan sahip olunan ve belirli gıdalara karşı alerji gelişimine sebep olan metabolik bozukluklar

3)Histamin açısından zengin olan ve alerjik reaksiyonun başlamasına sebep olabilen gıdalar (işlenmiş etler,sosis,peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri,doğru şekilde muhafaza edilmeyen balıklar)

 

Ne yapmalıyız?

Aynı insanlarda olduğu gibi her hayvanın kendine özgü hassasiyetleri olabilmektedir.Günümüzde yapılan çalışmalarda genetik faktörlerlerin gıda alerjileriyle anlamlı bir ilişkisi bulunamamıştır.

Evcil hayvanımızda mama değişimi sonrasında ya da daha önce tüketmediği başka gıdaları tüketmesi durumunda alerji gelişiyorsa bu durum yeni verilen gıdayla ilgili olabileceğinden veteriner hekiminize danışmanızı tavsiye ederiz.Yeni bir gıda verilirken evcil hayvanımızı yakından takip etmemiz ve oluşan değişimleri gözlemlemek gıda alerjisi tanısının konmasında oldukça önemlidir.

Alerjiye sebep olduğundan şüphelenilen gıdanın evcil hayvanın diyetinden çıkarıldıktan sonra şikayetlerinin de birkaç hafta içinde azalıyor olması gerekir.Bunlara rağmen şikayetlerde azalma olmuyorsa gelişen rahatsızlıkların gıda kaynaklı olmayan alerji olması ya da enfeksiyon (bakteriyel, mantar, paraziter) kaynaklı olma ihtimali de vardır.

Evcil hayvanınızda bahsedilen kaşıntı, kızarıklık, sindirim ve solunum sistemi rahatsızlıkları gibi durumlar mevcutsa veteriner hekiminiz kan tahlilleri, intradermal deri testleri, eliminasyon diyetleri gibi uygulamalar ile kedi ve köpeğinizin nelere alerjisi olduğunun tanısını koyarak tedavi sürecine başlayabilir.